Openheid in de politiek geeft de burger vertrouwen

De waarheid spreken, vraagt meer dan alleen het zo uit te drukken dat het nog klopt. In de politiek schept zoveel mogelijk openheid vertrouwen tussen mensen.

Wie kent Philomena Bijlhout nog? Zij werd in 2002 staatssecretaris, maar moest na enkele uren alweer aftreden. Ze had formateur Balkenende verkeerd ingelicht over haar betrokkenheid bij Surinaamse milities. Onwaarheid houdt vaak maar kort stand. Dat stelt ook Spreuken 12:19: „Een waarachtige lip zal bevestigd worden in eeuwigheid, maar een valse tong is maar voor een ogenblik.”

De politieke voorbeelden liggen voor het oprapen. Twee weken geleden nog kwam minister van Defensie Ank Bijleveld onder vuur te liggen. Haar voorganger bleek de Kamer verkeerd geïnformeerd te hebben over burgerdoden bij de strijd in Irak.

Bij alle politieke verschillen zijn alle partijen het eens over het belang dat we erop vertrouwen dat de Kamer goed wordt geïnformeerd, de waarheid wordt gesproken. Met onwaarheden val je door de mand. Het is fout, zondig, om de waarheid geweld aan te doen. Dat allereerst! Maar het is ook niet slim. Je brengt jezelf ermee in de problemen. Vroeg of laat loop je tegen de lamp.

Voor christenen te midden van andersdenkenden is er nog een extra reden waarom het belangrijk is om de waarheid te spreken. Wie als christen onbetrouwbaar is, geeft aanleiding om Gods naam te schaden. Recht en waarheid liefhebben, daar komt het op aan. Natuurlijk betekent de waarheid spreken niet altijd het achterste van je tong laten zien. Toch vraagt de waarheid spreken meer dan alleen het zo uitdrukken dat het nog klopt. In de politiek schept zo veel mogelijk openheid onderling vertrouwen.

Briljant idee

Een Kamerlid uit een seculiere partij vertelde eens een anekdote. De top van zijn partij was druk bezig een manier te vinden om een netelige kwestie zo goed mogelijk naar buiten te brengen. Totdat iemand een briljant idee had: zullen we het eens gewoon met de waarheid proberen? Eerlijk de waarheid vertellen als de meest vertrouwenwekkende communicatiestrategie.

Zo snel als bij Philomena Bijlhout de waarheid bovenkwam, gaat het lang niet altijd. Oneerlijkheid kan ontzettend hardnekkig zijn. De vorst van de duisternis is ook de vader van de leugens. Juist als er een geestelijke strijd wordt gestreden, regeert niet zelden de leugen.

Vorige week was de Week van het Leven. Een zorgvuldig opgestelde prolifefolder werd weggezet als een intimiderend verhaal! Eerder werden er leugens verkondigd over wakers bij abortusklinieken. Alsof die wakers agressief zouden zijn en vrouwen op een nare manier aanspreken.

De druk die er vanuit de omgeving wel degelijk op veel vrouwen is om voor een abortus te kiezen, wordt vaak glashard ontkend. Het verdriet en de pijn die na een abortus vaak worden ervaren, mag niet benoemd worden. De ontmaskering van die onwaarheden vergt een taaie strijd.

Onrecht en oneerlijkheid: ze kunnen zo hardnekkig zijn. Het raakt mij altijd weer, als ik brieven van burgers krijg die alles uit de kast hebben gehaald in een strijd tegen wat zij als onrecht ervaren. Soms krijg je het gevoel: ze zouden ergens wel een punt kunnen hebben. Brieven aan Kamerleden, de koning, de ombudsman. Soms ordners vol rechtszaken. Tevergeefs. Ze raken steeds meer verbitterd en gefrustreerd.

Troost

Het is een hele kunst om deze mensen ook eerlijk en liefdevol de waarheid te zeggen: Dat er in deze gebroken wereld soms onrecht is dat wij niet meer in recht kunnen veranderen. Dat loslaten, overgeven ons te doen staat, in plaats van verbeten in te zetten op het eigen gelijk.

De leugen regeert nooit voor altijd. Omdat de vader der leugenen niet het laatste woord heeft, maar Christus, Die de Waarheid Zelf is, de strijd al beslissend gewonnen heeft. Alle oneerlijkheid zal eenmaal aan het licht komen, voor Gods rechterstoel.

Dat biedt christenen in vervolging troost. Zoals die vrouw uit Iran, die op leugenachtige gronden door de rechter veroordeeld werd. Juist deze vervolgde christenen zien het leven in eeuwigheidsperspectief. Het sterkt hun dat God Zelf eenmaal al het onrecht recht zal zetten. Dat de waarheid van hun onschuld aan het licht zal komen. ,,Een waarachtige lip zal bevestigd worden in eeuwigheid.”

In de Waalse kerk in Den Haag wordt elke derde dinsdag van de maand een residentiepauzedienst gehouden. Een predikant spreekt een meditatie uit, waarna een politicus van een christelijke partij een toespraak houdt. Deze toespraak is van Kees van der Staaij, Tweede Kamerfractievoorzitter van de SGP.